-Hamburger, pizza, asitli içecekler gibi fast food tüketiminin genel olarak çocuk metabolizması ve gelişimi üzerindeki etkisi nedir?
Fast food tarzı yiyecekler, fazla doymuş yağ içererek vitamin ve mineral içeriği yönünden fakirdirler. Ayrıca; renklendirici, koruyucu ve fazla miktarda tuz içermektedirler. Yine asitli içeceklerde bol miktarda mısır şurubu içermektedir.
Fast food tüketimi ve asitli içecekler fazla kalori alımına bağlı olarak obezite için risk oluşturuyorken, obezite ile birlikte uzun vadede; Tip 2 diyabet, astım, kalp damar hastalığı gibi metabolik hastalıkların oluşma riski artırmaktadır.
-Fast food tüketiminin oyuncaklarla daha küçük yaşta özendirilmesi bünye üzerinde ne tür etkiler yaratmaktadır?
Hamburger menüsü, pizza menüsü gibi fast food görünümlü oyuncaklar; çocukları fast food tüketimine yatkın hale getiriyor. Çocuklar okul kantinlerinde, dışarda tercihlerini; pizza, hamburger gibi fast food yiyeceklerinden yana kullanıyorlar. Aşırı kalori alımı ile birlikte kilo artışı ile başlayan obezite, ilerleyen zamanlarda metabolik hastalıklara neden oluyor.
-Çocuklarımızı bu tür ürünlerin tüketilmesinden nasıl koruyabilir?
İlk olarak, fast food, abur cubur ve gazlı içecekler; çocukları ödüllendirme aracı olarak kullanılmamalıdır.
Eve bu tarz yiyecekler alınmamalıdır. Çocuk, rol model aldığı anne ve babasının bu tarz yiyecekleri yediğini gördüğünde kendi de yemek isteyecektir. Ebeveynler, çocuklarına yedirmek istedikleri yiyecekleri kendileri de tüketmelidirler.
Çocukların dikkatini çekmek için üretilen çizgi film karakterleri ve oyuncuklardan özellikle çocukları uzak tutmak çok önemlidir. Hatta reklam kanallarında yoğunlukla fast food şirketlerinin reklamları yapıldığından, çocuklara bu reklamları izletmemeliler.
Yemek yeme konusunda çocuklara baskı yapmamakla birlikte çocuklara düzenli yemek yeme alışkanlığı kazandırmak çok önem arz etmektedir. Çocuklara kahvaltı alışkanlığı kazandırarak, çocuklarda en az 3 öğün beslenme alışkanlığı oluşturulmalıdır. Ayrıca, küçük ara öğünler sağlıklı ana yemeklerin tercih edilmesinde önemli rol oynadığından, çocukların ara öğünlü beslenmesi teşvik edilmelidir.
Meyve ve sebzeleri çocuklara erken yaşta tanıtılması hatta meyve ve sebzelerin isimlerini öğretmeye ve tanıtmaya yönelik oyunlar oynanması çok önemlidir.
Bazen çocukların, bazı sebzeleri yememe talepleri olabilmektedir. Bu durumda, bu sebzelerin evde pişmesi önem arz etmekle birlikte 3 yemek kaşığı tadına bakma kuralı geliştirilebilir. Bu kural; çocuğun, lezzetsiz sandığı ya da tadının kötü olabileceğini düşündüğü sebzelerin sandığı kadar lezzetsiz olmadığını anlamasını sağlanacaktır.
Oyuncak mağazalarında ve marketlerde bile satılan hamburger menüsü, pizza menüsü gibi fast food görünümlü oyuncakların çocuklar üzerinde özendirici etkisi var mıdır?
Çocukluk döneminde muhakeme yeteneği tam anlamıyla oluşmuyor. Çocukluk çağında, çocuklarının tercihlerini oluşturan şeyler, genellikle oyuncakları ve televizyonda izledikleri oluyor. Hamburger menüsü, pizza menüsü gibi fast food görünümlü oyuncaklar; çocukların besin seçiminde çok önemli rol oynuyor.
-Bu özendiricilik çocukların beslenme şeklini etkileyebilecek düzeyde midir?
Beslenme, çocuğun ilk temel gereksinimlerinden biridir. Çocuk ilk başta sadece oyuncak olarak oynadığı ya da televizyonda gördüğü; hamburger, pizza, patates kızartması gibi fast food ürünlerini, zamanı geldiğinde tercih etmeye başlayacaktır. Çünkü çocuğun kişiliği okul öncesi dönemde şekillenir. Yetişkinlik çağının davranışlarını etkileyecek alışkanlıkların edinilmesi de okul öncesi dönemde olur. Bu çağda edinilen düzensiz yemek yeme alışkanlığı, çocuğun hayatının diğer dönemlerinde fiziksel, duygusal ve sosyal gelişimini etkileyecektir. Birden fazla tekrar alışkanlıklarımızı ortaya çıkarmaktadır. Alışkanlıklar; zamana, yönlendirmeye, özellikle de tekrara bağlı olan kazanılmış davranışlardır.
-Sizce bu oyuncakların özellikle 3-5 yaş arasındaki çocuklara yönelik üretilmesinin nedeni nedir?
Çocuklar 3-5 yaşlarından itibaren yiyeceklerin hayatımızdaki rolünü anlayarak; reklamlardan, oyuncaklardan etkilenmeye başlarlar. Bu çağda oyuncakların, çocuklar üzerinde oluşturduğu etki; ileriki hayatlarındaki seçimlerini belirleyecektir. Oyuncak firmaları “Ağaç Yaşken Eğilir “ atasözünün çok farkında olmalılar.
Uzman Klinik Psikolog Uzman Diyetisyen Merve Öz
http://www.yeditepehastanesi.com.tr/cocuklar-fast-food-oyuncagindan-uzak-tutulmali
https://www.milliyet.com.tr/pembenar/cocuklar-fast-food-oyuncaklarindan-uzak-tutulmali-6243139
https://yeditepe.edu.tr/tr/cocuklar-fast-food-oyuncagindan-uzak-tutulmali
https://www.aa.com.tr/tr/saglik/cocuklar-fast-foodun-oyuncagindan-da-uzak-tutulmali/1887972
https://www.yeniakit.com.tr/haber/cocuklar-fast-foodun-oyuncagindan-da-uzak-tutulmali-1310859.html
https://www.haberturk.com/cocuklar-fast-food-un-oyuncagindan-da-uzak-tutulmali-2723427
Yorum Yap